Ziek zijn is meer dan een haperend lichaam hebben

Gepubliceerd op 04-10-2022

‘Ziek zijn’ is veel meer dan alleen last hebben van een haperend lichaam, schrijft Ruben Mersch in zijn stuk op De Correspondent. De klassieke geneeskunde is vooral gericht op het oplappen van een haperend lijf.

Ziekte is meer dan dat. Willen we de geneeskunde verbeteren, dan hebben we nieuwe woorden nodig voor ziekte, meent Mersch. ‘In de klassieke geneeskunde is gezondheid gewoon de afwezigheid van ziekte.’ Ziekte wordt gezien als iets lichamelijks: een orgaan doet niet wat het hoort te doen, een of ander biochemisch proces in je lichaam hapert, of virusdeeltjes zijn je lijf binnengedrongen.

Fouten

‘Je bent gezond als alles in je lichaam naar behoren functioneert. Veel artsen en specialisten benaderen ziekte op deze manier. Zij zijn opgeleid om na te gaan wat er allemaal mis kan gaan in een mensenlijf en hoe je die fouten kan behandelen. Ook de farmaceutische industrie volgt dit model: ze ontwikkelt en verkoopt pilletjes en apparaten die beloven de afwijkingen in je lichaam te herstellen.’

Ziek voelen

Maar dat is te kort door de bocht, stelt hij. ‘Enerzijds heb je disease: dat wat er misgaat in je lichaam. Ziekte bekeken door een biomedische bril dus. Maar Engelstaligen hebben nog een tweede woord: illness. Dat woord verwijst naar het je ziek voelen, naar de mate waarin lichamelijke en geestelijke problemen je functioneren belemmeren.’

Objectiveren

Voor osteopaten spreekt het vanzelf dat ziekte zowel gaat over beiden. En die Engelse termen zijn nergens voor nodig. Er is een verschil tussen ziekte en functionele klachten. In het laatste geval is er (vaak) sprake van klachten zonder regulier aanwijsbare oorzaak. Dat komt omdat de regulier medische wereld ziekte wil objectiveren. Ze wil zaken kunnen aantonen middens onderzoek (bloed of ander laboratorium onderzoek, foto of scan).

Spierketens

Terwijl, ook als er op deze manier niets aantoonbaars mis is, de patiënt wel degelijk forse klachten kan ervaren. Bedenk alleen maar dat alles in het lichaam met elkaar verbonden is. Zo gebruik je bijvoorbeeld een keten van spieren om je glas thee naar de mond te brengen. Doordat alles met alles in je lichaam is verbonden, hoeft de plek van de klacht niet de oorzaak te zijn van het probleem. De oorzaak kan zich op een heel andere plek bevinden. Osteopaten hebben zich gespecialiseerd in functionele klachten. Zij benadrukken dat het belangrijk is om bij klachten naar het hele lichaam te kijken.

Lees hier het hele artikel op De Correspondent.

Foto: Pexels/Karolina Grabowska